Trường hợp nào phải xin giấy phép xây dựng nhà ở? Quy trình thủ tục như thế nào?

Trong một vài trường hợp, khi xây dựng nhà ở phải xin giấy phép xây dựng trước khi khởi công, nếu không sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Vậy những trường hợp đó là gì? Thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở như thế nào?

I. Các trường hợp phải xin giấy phép xây dựng nhà ở.

Căn cứ Luật Xây dựng sửa đổi 2020 quy định tại khoản 30 Điều 1, các trường hợp sau đây phải xin giấy phép xây dựng nhà ở trước khi khởi công:

– Trường hợp một: Nhà ở riêng lẻ tại khu vực đô thị trên bảy tầng. Trường hợp dưới bảy tầng đã được phê duyệt, thuộc quy hoạch 1/500 sẽ được miễn.

– Trường hợp hai: Nhà dưới bảy tầng thuộc khu vực nông thôn nhưng đã quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn hoặc khu vực có quy hoạch xây dựng khu chức năng đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

– Trường hợp ba: Những ngôi nhà riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa  tại khu vực nông thôn.

– Trường hợp bốn: Nhà ở riêng lẻ có quy mô bảy tầng trở lên thuộc khu vực nông thôn.

II. Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nhà ở mới nhất 2022.

Căn cứ vào Luật Xây dựng sửa đổi 2020 quy định tại khoản 30 Điều 1, các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nhà ở bao gồm:

– Nhà ở riêng lẻ thuộc khu vực không có quy hoạch xây dựng khu chức năng hay quy hoạch đô thị tại miền núi, hải đảo.

– Nhà ở riêng lẻ dưới bảy tầng thuộc khu vực không có quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn, quy hoạch xây dựng khu chức năng, quy hoạch đô thị đã được phê duyệt bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thuộc khu vực nông thôn.

– Nhà riêng lẻ dưới bảy tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Tuy được miễn xin giấy phép xây dựng nhưng phải thông báo thời điểm khởi công.

III. Mức phạt khi không có giấy phép xây dựng

Căn cứ vào Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định tại khoản 5 Điều 15 có nêu rõ mức phạt như sau:

– Trường hợp xây dựng nhà ở riêng lẻ tại đô thị phạt 20 – 30 triệu đồng.

– Trường hợp nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc xây dựng công trình khác không thuộc trường hợp trên phải nộp tiền phạt từ 10 – 20 triệu đồng.

IV. Hồ sơ, thủ tục các bước xin giấy phép xây dựng nhà ở.

Bước một: Chuẩn bị hồ sơ

Căn cứ theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP quy định tại Điều 46, người nộp đơn phải làm hai bộ hồ sơ bao gồm:

– Đơn xin cấp giấy phép xây dựng theo Mẫu số 01.

– Một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.

– Bản vẽ thiết kế xây dựng (hai bộ).

– Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy, chữa cháy kèm theo bản vẽ thẩm duyệt trong trường hợp pháp luật về phòng cháy, chữa cháy có yêu cầu; báo cáo kết quả thẩm tra thiết kế xây dựng trong trường hợp pháp luật xây dựng có yêu cầu, cụ thể:

– Sơ đồ vị trí công trình và bản vẽ mặt bằng công trình trên lô đất.

– Sơ đồ đấu nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật bên ngoài công trình và bản vẽ mặt bằng móng và mặt cắt móng.

– Bản vẽ mặt bằng các tầng, các mặt đứng và mặt cắt chính của công trình xây dựng.

– Phải có bản cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề nếu có công trình liền kề.

Bước hai: Nộp hồ sơ

Sau khi đã chuẩn bị xong hồ sơ, cá nhân, hộ gia đình có thể đem hồ sơ đi nộp tại:

– Trung tâm phục vụ hành chính công.

– Bộ phận tiếp nhận của Ủy ban nhân dân cấp huyện.

Bước ba: Tiếp nhận hồ sơ

Cơ quan tiếp nhận sẽ tiến hành tiếp nhận hồ sơ. Nếu thấy hồ sơ đã đúng quy định thì tiến hành ghi giấy biên nhận cho người nộp. Ngược lại, nếu hồ sơ thiếu hoặc sai sót sẽ chịu trách nhiệm thông báo và hướng dẫn cho người nộp hồ sơ hoàn thiện và bổ sung lại hồ sơ theo đúng quy định của Nhà nước ban hành.

Bước bốn: Đóng lệ phí xin giấy phép xây dựng nhà ở

Căn cứ theo Thông tư 250/2016/TT-BTC quy định tại khoản 6 Điều 3 (từ ngày 13/01/2020, Thông tư 85/2019/TT-BTC sẽ thay thế Thông tư 250/2016/TT-BTC), Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành sẽ là đơn vị trực tiếp thu phí cấp phép xây dựng nhà ở. Vì vậy, tùy vào mỗi địa phương mà mức thu này có sự khác nhau.

Bước năm: Giải quyết và trả kết quả

Sau khi nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ giải quyết và trả kết quả cho người nộp đơn không quá 15 ngày theo quy định.

Một vài trường hợp đặc biệt cần xem xét thêm sẽ được tăng tối đa lên 10 ngày kể từ ngày hết hạn. Nhưng cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải chịu trách nhiệm thông báo bằng văn bản cho chủ đầu tư biết lý do thời hạn bị chậm chễ.

Nếu quá thời hạn quy định mà phía cơ quan Nhà nước cấp phép giấy phép xây dựng không trả kết quả và không thông báo bằng văn bản chính thức thì người nộp đơn hoàn toàn có thể làm đơn khiếu nại.

Xem thêm: Quy trình mua bán đất có chung Sổ đỏ và những điều cần biết!